DIŞKAPI YILDIRIM BEYAZIT EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ
KATARAKT BİRİMİ
Gözde Katarakt Nedir?
Katarakt, göziçindeki lensin saydamlığını kaybederek opak bir görünüm alması, göz merceğinin yoğunlaşmasıdır.
Göz kameraya benzeyen optik bir sistemdir. Dışarıdan gelen ışık ve görüntülerin görme merkezine net olarak ulaşabilmesi için, önce gözün en dış saydam tabakası olan korneada sonra gözün içindeki lens tabakasında kırılması gerekir. Normal şartlarda bu iki tabaka da saydam yapıdadır.
Göz merceğinin yoğunlaşması görüntüyü bulanıklaştırır.
Türleri
Birçok tipi olmakla birlikte, kataraktlar genel olarak 3 ana grup altında incelenebilirler:
· Yaşa bağlı kataraktlar
· Doğumsal kataraktlar
· İkincil kataraktlar: Bazı ilaçların uzun süreli kullanımı (kortizon gibi), darbeler, metabolik hastalıklar (diyabet gibi) sonucunda oluşanlardır.
Ortaya çıkışı
Katarakt en sık yaşa bağlı olarak ortaya çıkar. Bilinen bir sebebi olmamakla birlikte beslenme, ultraviyole ışınları gibi birçok risk faktörü bulunmaktadır. Lensin opaklaşmasının durumuna göre hastalar önceleri uzak ya da yakın görme bozukluğundan şikâyet ederler. Opaklaşma arttıkça hem uzak hem de yakın görmeler hastanın sosyal yaşantısını rahatsız edecek şekilde artar.
Kataraktlı Göz Nasıl Görür?
Kataraktlı bir göz, buğulanmış bir camın arkasından bakıyormuş gibi görmeye başlar. Katarakt ilerledikçe görmeyi belirgin olarak azaltarak hastanın yaşantısını olumsuz etkiler. Katarakt, basit bir göz muayenesi ile teşhis edilebilen bir hastalıktır. Ancak katarakta eşlik eden başka göz hastalığı var mı, yok mu diye hastanın detaylı göz muayenesi muhakkak yapılmalıdır. Yapılacak muayenede; korneanın saydamlığı, kataraktın yapısı, merceğin pozisyonu, göz bebeğinin genişliği, retinanın durumu ameliyat planından önce detaylı bir şekilde incelenerek hastanın katarakt tedavisi, operasyon açısından değerlendirilir.
Katarakt Belirtileri Nelerdir?
- Kataraktın en belirgin belirtileri olarak,
- Görme seviyesinde azalma,
- Gece görüşünde bozulma,
- Güneşli havada bulanık görme,
- Işığa hassasiyet,
- Gözlük numaralarının sık değişmesi,
- Renklerde bulanıklaşma gibi şikayetleri sıralayabiliriz.
Katarakttan Korunmak Mümkün Mü?
Katarakt hastalığını tam olarak önlemek mümkün değildir. Ancak katarakt oluşma riskine karşı önlemler alınabilir:
- Güneş ışınlarından korunma, güneş gözlüğü kullanma,
- Doğru ve dengeli beslenme,
- Sigara ve alkol tüketiminden kaçınma,
- Şeker hastalığı olan kişilerin (diyabet) hastalığını kontrol altında tutması.
Hangi Yaşlarda Katarakt Görülür?
Katarakt, ortalama 50-60 yaşlarındaki kişilerde göz merceğinde hafif bir matlaşma ve sertleşme ile kendini göstermektedir. Ancak daha erken yaşlarda hatta bebeklik çağında bile gözlenebilir. Şeker hastalarında, gözde darbeye maruz kalanlarda ya da uzun süre kortizon kullanan hastalarda da katarakt görülebilir.
Tedavisi
Kataraktın ilaçla veya gözlükle tedavisi mümkün değildir. İlerlemesini de durdurabilecek etkili bir yöntem bulunabilmiş değildir. Tek tedavisi ameliyattır. Ameliyat, şeffaflığını kaybetmiş olan göz merceğinin alınıp yerine yeni bir göz merceğinin yerleştirilmesi sistemine dayanmaktadır.
Katarakt tedavisinin en güncel olan ameliyat sistemi Fako (Fakoemülsifikasyon) cerrahisidir. Fako cihazı, saniyede 40.000 defa titreşen ses dalgaları yardımıyla kataraktı göz içerisinde eritir. Böylece katarakt temizlendikten sonra, katlanabilir ve akrilik maddeden üretilmiş mercek göz içerisine yerleştirilir.
Fako cihazı sayesinde göz içerisine çok küçük bir bölgeden girilerek ameliyat tamamlanmaktadır. Her türlü katarakta uygulanabilmektedir. İşlem süresini kısalmakta ve ameliyatın emniyeti artmaktadır.
Katarakt ameliyatı yaklaşık 15-20 dakika sürer. Operasyon sonrası hasta aynı gün taburcu edilebilir. Kişinin iki gözünde de katarakt oluşmuş ise, doktorun belirleyeceği aralıklar ile operasyon gerçekleştirilir; iki göze belli aralıklar ile müdahale edilir.